QUAN HỆ VIỆT - MỸ, TAN SƯƠNG ĐẦU NGÕ, ĐƠM HOA KẾT TRÁI

 

4 thế kỷ trước, Tổng thống thứ ba của Mỹ Thomas Jefferson (cha đẻ của Hiến pháp và Tuyên ngôn độc lập Mỹ) khi còn là Đại sứ tại Pháp đã quan tâm đặc biệt giống lúa ở nước Việt xa xôi. Qua hoàng tử Cảnh (con vua Gia Long đang ở Pháp), ông muốn đưa giống lúa Việt về Mỹ. Đây được coi như là cuộc gặp gỡ cấp cao đầu tiên của hai nước.

Chủ tịch Hồ Chí Minh trong quá trình đi tìm đường cứu nước đã đặt chân đến New York và Boston. Sau này, ngày 2/9/1945, trong Tuyên ngôn Độc lập khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Người đã trích đoạn Tuyên ngôn Độc lập năm 1776 của Mỹ: “Tất cả mọi người đều sinh ra có quyền bình đẳng. Tạo hóa đã ban cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được; trong những quyền ấy có quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc”.

Chiến tranh sau đó đã ngăn lại những bước hợp tác từ hai phía và mọi thứ chỉ thực sự được khởi tạo và phát triển khi ngày 12/7/1995, Tổng thống Mỹ Bill Clinton và Thủ tướng Võ Văn Kiệt chính thức tuyên bố bình thường hóa, thiết lập quan hệ ngoại giao.

4 đời Tổng thống Mỹ đã sang thăm Việt Nam 5 lần. Ở chiều ngược lại, các nhiệm kỳ Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Quốc hội Việt Nam cũng từng sang thăm Mỹ. Đặc biệt năm 2015 lần đầu tiên trong lịch sử, người đứng đầu Đảng ta là Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng thăm chính thức Mỹ, hội đàm với Tổng thống Mỹ tại Nhà Trắng.

Ngày 7/7/2015, trong diễn văn tại buổi tiệc chiêu đãi Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Bộ Ngoại giao Mỹ, Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden (nay là Tổng thống) đã đọc bản tiếng Anh của hai câu thơ trong Truyện Kiều của đại thi hào Nguyễn Du: "Thank heaven we are here today. To see the sun through parting fog and clouds" – “Trời còn để có hôm nay/Tan sương đầu ngõ, vén mây giữa trời” - ý nói đến quan hệ Việt-Mỹ khép lại quá khứ, hy vọng vào một tương lai tốt đẹp.

Báo chí quốc tế khi đó nhận định, dù có quá khứ có đau thương thế nào và tư tưởng có khác biệt ra sao, thì giờ đây Việt Nam và Mỹ đang sẵn sàng bên nhau, hướng tới tương lai, mở rộng quan hệ hợp tác.

Sau 8 năm kể từ chuyến thăm lịch sử của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tới Mỹ, lần đầu tiên một Tổng thống Mỹ thăm Việt Nam theo lời mời của Tổng Bí thư. Hai nhà lãnh đạo tái ngộ trực tiếp đúng vào dịp hai nước kỷ niệm 10 năm quan hệ Đối tác toàn diện.